Przepuklina krążka międzykręgowego, inaczej dyskopatia to schorzenie dotyczące krążków międzykręgowych, zwanych potocznie dyskami, które prowadzi do bólu, osłabienia mięśni, a nawet paraliżu. Jest to jedno z najczęściej występujących schorzeń układu ruchu, dotyczy psów w różnym wieku, płci i rasy. Niektóre rasy są predysponowane do tej jednostki chorobowej, na przykład jamniki czy buldogi.
Jaka jest przyczyna?
Przyczyną dyskopatii u psów jest zwyrodnienie krążków międzykręgowych, które z wiekiem tracą elastyczność, na skutek utraty zdolności wiązania wody, co w konsekwencji prowadzi do zwapnienia i pęknięcia pierścienia włóknistego. Jądro miażdżyste wydostaje się poza pierścień włóknisty. Wyróżniamy trzy typy dyskopatii według Hansena. Pierwszy jest opisany powyżej, w typie II jądro miażdżyste uwypukla się dogrzbietowo w stosunku do kanału kręgowego. Trzeci typ to przepuklina o małej objętości. Przepukliny I i III powodują silne objawy kliniczne, podczas, gdy w typie II powodowane są przewlekle rozwijające się objawy. Kolejną przyczyną dyskopatii są urazy mechaniczne na skutek wypadków lub kontuzji, predyspozycje genetyczne i otyłość. Niektóre rasy są bardziej podatne na dyskopatię z powodu wrodzonych wad budowy kręgosłupa lub krążków, z kolei nadwaga zwiększa obciążenie kręgosłupa, co może przyczynić się do szybszego zużycia krążków międzykręgowych.
Jakie są objawy?
Objawami dyskopatii jest ból kręgosłupa, można wtedy zaobserwować u zwierzęcia unikanie ruchu, danych pozycji, problemów z wypróżnianiem, problemów z chodzeniem na przykład pies może chodzić chwiejnym krokiem oraz mieć problemy przy wstawaniu oraz poruszaniu po schodach. W ciężkich przypadkach dochodzi do paraliżu, gdy przepuklina dysku uciska na rdzeń kręgowy. W tej sytuacji konieczna jest operacja, która powinna być przeprowadzona w ciągu 48 godzin od wystąpienia niedowładu. Innymi objawami są osłabienie lub atrofia mięśni w wyniku zmniejszonej aktywności.
Diagnostyka
Diagnostyka najczęściej obejmuje wywiad, badanie neurologiczne oraz diagnostykę obrazową- tomograf komputerowy lub rezonans magnetyczny. Całkowita utrata czucia jest najważniejszym wskaźnikiem prognostycznym w nagłym uszkodzeniu rdzenia kręgowego. Badanie percepcji bólu głębokiego jest konieczne tylko wtedy, gdy ból powierzchowny jest nieobecny. Powierzchowna odpowiedź bólowa jest wywoływana przez uszczypnięcie fałdu skórnego, natomiast głęboka reakcja bólowa najczęściej badana jest przez uciśnięcie paliczka. Nocycepcja jest świadomym postrzeganiem bodźca o charakterze bólowym.
Leczenie
W łagodniejszych przypadkach stosuje się leczenie zachowawcze, które opiera się na 6- tygodniowym ograniczeniu ruchu, rehabilitacji- polu magnetycznym, laserze wysokoenergetycznym, ćwiczeniach biernych, delikatnym masażu, odpoczynku oraz farmakoterapii. Zabiegi fizykalne działają przeciwbólowo i przeciwzapalnie, z kolei masaż pozwala rozluźnić spięte mięśnie. Przy zaawansowanych przypadkach konieczna jest operacja- hemilaminektomia lub laminektomia. Celem zabiegu jest zlikwidowanie ucisku na rdzeń kręgowy wywołanego przez wypadnięcie dysku. Po zabiegu niezbędna jest rehabilitacja, która obejmuje zabiegi fizykalne, kinezyterapię, bieżnię wodną, terapię manualną oraz ćwiczenia bierne. Zabiegi fizykalne wspomagają regenerację, działają przeciwbólowo oraz przeciwzapalnie. Bieżnia wodna wspomaga reedukację chodu oraz wzmocnienie mięśni przykręgosłupowych, a także wzrost masy mięśniowej. Kinezyterapia ma na celu rozbudowę masy mięśniowej, poprawę czucia, koordynacji i równowagi. Z kolei terapia manualna uwalnia napięcia oraz przeciążenia w mięśniach, a ćwiczenia bierne pomagają utrzymać zakres ruchu w stawach oraz odżywiają chrząstkę stawową.
Profilaktyka
W ramach profilaktyki przed wystąpieniem dyskopatii należy unikać nadwagi i otyłości, ograniczać skoki, zwłaszcza przy rasach predysponowanych oraz odpowiednio kierować zabawę szarpakiem- ruchy do boku, a nie góra- dół.
Podsumowanie
Przepuklina krążka międzykręgowego jest poważnym schorzeniem, ale odpowiednia diagnostyka, postępowanie i leczenie pozwalają na złagodzenie objawów i poprawę jakości życia psa.
